ในชีวิตประจำวันของคนเราก็มักจะมีท่าทาง กิริยา อาการและการแสดงออกต่างๆมากมาย ทั้งแสดงออกกับตนองหรือแสดงออกกับคนรอบข้าง และวันนี้เราก็จะมาสอนเรียกคำที่ใช้แสดงลักษณะอาการเหล่านั้น แบบฉบับภาษาเหนือกันค่ะ
1.ก๋ำลูกกุย .. หมายถึง .. กำหมัด
ตัวอย่างเช่น
ก๋ำลูกกุยหมั้นแท๊ก ท่าจะโขดขนาดน่อ .. หมายถึง ..กำหมัดซะแน่นเลย คงจะโกรธมากสินะ
2.ดักปิ้ง,ดักแซ็บ .. หมายถึง ..เงียบกริบ
ตัวอย่างเช่น
ตั๋วตั๋วหู้ก่อว่าอ้ายป้องไปไหนเหีย ตะวาเปิ้นไปแอ่วหาอ้ายเขาตี่บ้าน เอิ้น ฮ้องจะไดก่อดาย ดักปิ้ง เปิ้นฮ้องจ๊าดเมินหนา .. หมายถึง ..นี่เธอ ..เธอรู้ไหมว่าพี่ป้องเขาไปไหนเสียล่ะ เมื่อวานนี้ฉันไปหาพี่เขาที่บ้าน ร้องเรียกยังไงก็เงียบกริบ ฉันเรียกอยู่ตั้งนานแน่ะ
3.แยงแว่น .. หมายถึง ..ส่องกระจก
ตัวอย่างเช่น
ตั้งแต่แป๋งผมใหม่มานี้เปิ้นแยงแว่นหมั่นแต้ .. หมายถึง ..ตั้งแต่ทำทรงผมใหม่มานี่ ส่องกระจกบ่อยจังเลยนะ
อีกตัวอย่างนะคะ
ไค่หุ้ว่าเปิ้นฮักไผอี้กา ไปแยงแว่นผ่อแล่ หันหน้าไผก่อคนนั้นเน๊าะ .. หมายถึง ..อยากรู้ว่าฉันรักใครงั้นเหรอ ไปส่งกระจกดูสิ เห้นหน้าใครก็คนนั้นแหละ
4.แป๋ง .. หมายถึง ..การทำ,การสร้าง,การซ่อม
ตัวอย่างเช่น
- แป๋งขัว .. หมายถึง ..สร้างสะพาน,ซ่อมสะพาน
- แป๋งบ้านใหม่ .. หมายถึง ..สร้างบ้านใหม่
- ขึ้นไปแป๋งหลังคาบ้านกำ มันฮั่ว .. หมายถึง ..ขึ้นไปซ่อมหลังคาบ้านให้หน่อย มันรั่ว
- แป๋งพัดลม .. หมายถึง ..ซ่อมพัดลม
- แป๋งหน้าปอบะงาม .. หมายถึง ..ทำหน้ามุ่ย หรือชักสีหน้า
- แป๋งหน้างอ .. หมายถึง ..ทำหน้างอ ปกติ คำนี้มักจะมีคำต่อท้ายเพื่อเพิ่มอรรถรสนั่นก็คือ แป๋งหน้างอหยั่งป๊าก .. หมายถึง ..ทำหน้างอเหมือนทัพพี
5.ไล่เหิบ .. หมายถึง ..ไล่ตะเพิด
ตัวอย่างประโยคภาษาเหนือการใช้ ไล่เหิบ
ตะวาไปแอ่วผ่อเปิ้นเลี้ยงห่าน โดนห่านไล่เหิบ ล่นปอบ่าตัน .. หมายถึง ..เมื่อวานไปดูเขาเลี้ยงห่าน โดนห่านไล่ตะเพิด วิ่งหนีแทบไม่ทัน
อีกตัวอย่างหนึ่งค่ะ
วานซืนอ้ายป้องไปแอ่วกิ๋นเหล้าปิ๊กบ้านเดิก โดนเมียมันไล่เหิบมานอนตางนอกเพ้ เป็นดีอิ่นดูแต๊ .. หมายถึง ..เมื่อวันก่อนพี่ป้องไปกินเหล้าแล้วกลับดึก โดนเมียไล่ตะเพิดให้มานอนนอกบ้าน น่าสงสารจริงๆ
6.ฮักเมา .. หมายถึง ..หลงรัก
ตัวอย่าง ประโยคภาษาเหนือการใช้ ฮักเมา
คนเฒ่าฮักเมาละอ่อน .. หมายถึง ..คนแก่หลงรักเด็ก
อีกตัวอย่างค่ะ
เปิ้นฮักเมาตั๋วมาเมินแล้วหนา ตั๋วบ่าอิ่นดูเปิ้นพ่องกา .. หมายถึง ..ฉันหลงรักเธอมานานแล้วนะ เธอไม่สงสารฉันบ้างเหรอ
7.ลักเมา ..หมายถึง .. แอบรัก
ตัวอย่างเช่น
อ้ายป้องมีเมียแล้ว ยังมาลักเมาน้องหล้าแหม เดวก่อนเต๊อะ เมียมันหู้โหมันท่าจะแตก..หมายถึง ..พี่ป้องมีเมียแล้ว ยังมาแอบรักน้องหล้าอีก เดี๋ยวก่อนถอะ เมียมันรู้ หัวมันท่าจะแตก
8.ปิ๊ก .. หมายถึง ..กลับ
ตัวอย่างเช่น
- ปิ๊กบ้านก่อนเน้อ .. หมายถึง ..กลับบ้านก่อนนะ
- ฟั่งปิ๊กหยังเตื่อ อยู่แหมสักกำก่อนแล่ .. หมายถึง ..จะรีบกลับไปไหน อยู่ต่ออีกเดี๋ยวก่อนสิ
- ปอละ ปิ๊กละ เดวโดนเดิด วันหน้าก่อยมาใหม่เน้อ .. หมายถึง .พอละ กลับละ เดี๋ยวโดนว่า วันหน้าค่อยมาใหม่ละกันนะ
9.ก๋างจ้อง .. หมายถึง ..กางร่ม
ตัวอย่างเช่น
แดดฮ้อนขนาดนี้บ่าดีลืมก๋างจ้องตวยเน้อ เดวเม่ยหนา .. หมายถึง ..แดดร้อนขนาดนี้ อย่าลืมกางร่มด้วยนะ เดี๋ยวไม่สบาย
10.ขาง .. หมายถึง ..หึง,หวง
ตัวอย่างเช่น
- บ่าดีไปไกล้อ้ายป้องหนา แฟนเปิ้นขี้ขางขนาดเน้อ .. หมายถึง ..อย่าไปไกล้พี่ป้องนะ แฟนแกขี้หึงมากนะ
- ตั๋วบ่าต้องยิ้มหื้อคนอื่นไปเรื่อยก่าเปิ้นบ่าชอบ ยิ้มหื้อก่าเปิ้นคนเดวปอ เปิ้นขาง .. หมายถึง ..เธออย่าแจกยิ้มคนอื่นไปทั่วสิ ฉันไม่ชอบ ยิ้มให้แค่ฉันคนเดียวพอ ฉันหวง
11.ข้อง .. หมายถึง ..สะดุด
ตัวอย่างเช่น
ตะวาข้องใส่ขาตั๋วเก่าต่าว กั๊ดอกหมดน่ะ .. หมายถึง ..เมื่อวานนี้สะดุดขาตัวเองล้ม จุกอกหมดเลย
12.แห๋ม .. หมายถึง ..อีก
ตัวอย่างเช่น
- เอาแห๋มเม๊าะ .. หมายถึง ..เอาอีกแล้ว
- ขอแห๋มหน้อยลอ .. หมายถึง ..ขออีกนิดนึงสิ
- แห๋มหน้อยเต๊อะ .. หมายถึง ..อีกนิดเถอะ
- แห๋มแล้ว .. หมายถึง ..อีกแล้ว
- แห๋มกำ .. หมายถึง ..อีกที
- แห๋มกา .. หมายถึง ..อีกหรือ
- แห๋มก่อ .. หมายถึง ..อีกไหม
- แห๋มก่ะ .. หมายถึง ..อีกสิ
- แห๋มน่อ .. หมายถึง ..อีกนะ
ส่วนใครที่ยังงงๆ และอยากรู้ว่าออกเสียงกันยังไงนะคะสามารถคลิกที่นี่ หรือดูจากคลิปด้านล่างนี้ได้เลยนะคะ แต่ขอบอกเอาไว้ก่อนนะคะว่า ภาษาเหนือที่เราใช้ในคลิปหรือเว็บทั้งหมดของเราจะเป็นภาษาเหนือในสำเนียงของเชียงรายค่ะ ขอให้เพื่อนๆสนุกกับการอุ้กำเมือง สวัสดีค่ะ
