แปลภาษาเหนือ “กะล่าง ก่างข่วง “

กะล่าง ก๋างขว่ง คำนี้คนเหนือคนจะรู้ดีว่าหมายถึงอะไร แต่ถ้าเป็นคนภาคอื่นอาจจะงงได้ และสอนอู้กำเมืองวันนี้จะมาพูดถึงคำว่า กะล่าง ก๋างข่วง กันค่ะ ว่าหมายถึงอะไรและใช้ยังไงนะคะ

กะล่าง..แปลว่า..ใต้ถุนบ้าน หรือข้างล่าง

ตัวอย่างเช่น

แอนๆ หันไอ้น้อยก่อ มันไปตางใดเหีย เซาะหาก่อบ่าป๊ะ…แปลว่า …แอนๆ เห็นไอ้น้อยไหม มันไปไหนซะล่ะ หาทางไหนก็ไม่เจอ

โห๊ะ ตะกี้มันยังล่นแวดต๋ำหมู่นี้อยู่หนา ไปตางใดเหียละ อยู่ต๋ำหมู่ปื้นกะล่างปุ้นก้า เซาะผ่อละกา…แปลว่า …อ้าว..เมื่อกี้มันยังวิ่งเล่นแถวนี้อยู่เลย ไปทางไหนเสียล่ะ อยู่แถวๆใต้ถุนบ้านนู่นมั้ง ลองหาดูรึยัง

คำว่า กะล่าง ปกติจะใช้พูดถึงตำแหน่งของสถานที่ เช่น ข้างล่าง ใต้ถุนบ้าน หรือหากเราอยู่ในที่สูงแล้วจะบอกถึงข้างล่างก็จะพูดคำนี้ค่ะ

แต่ก็ยังมีอีกคำนะคะที่จะใช้ในความหมายเดียวกัน นั่นก็คือ

ตางลุ่ม ที่หมายถึง ข้างล่าง

เช่น ถ้าบอกว่าจะลงไปข้างล่าง ก็จะพูดได้ว่า

จะลงไปกะล่าง หรือ จะลงไปตางลุ่ม ก็ได้เหมือนกันค่ะ ความหมายเดียวกัน แล้วแต่ใครอยากใช้แบบไหนก็ได้ทั้งนั้นค่ะ

ก๋างข่วง  ..แปลว่า..ลานบ้าน หรือพื้นที่โล่งกว้างที่อยู่ภายในบ้าน

อาจจะเป็นหน้าบ้านหรือหลังบ้านก็ได้ คำนี้ก็เป็นชื่อเรียกสถานที่เช่นกันค่ะ ปกติจะมีหลายคนพูดคำว่า กะล่างก๋างข่วง ด้วยกัน หรือจะใช้แยกกันก็ได้ ซึ่งคำว่า

กะล่างก๋างข่วง ..แปลว่า..ลานบ้านข้างล่าง

ส่วนใหญ่แล้วจะใช้พูดเมื่อเราไม่รู้สถานที่ที่แน่นอน  เช่น มีคนถามว่า

ถาม-ไอ้น้อยมันอยู่ตี่ไหนเหีย

ตอบ- อยู่ต๋ำหมู่กะล่างก๋างข่วงปู้นก้า

ดังตัวอย่างนี้นะคะ คนถามถามว่า แมวที่ชื่อไอ้น้อยอยู่ที่ไหน แต่เราไม่รู้เราก็จะตอบไปว่า อยู่แถวๆใต้ถุนบ้านหรือไม่ก็ลานบ้านนู่นละมั้ง  ประมาณนี้ค่ะ

คำเหนือที่น่าสนใจ

และจากตัวอย่างที่เรายกไปนะคะ ก็มีคำที่น่าสนใจหลายคำอีกเช่นเคย และยังมีอีกหลายคำที่พุดคล้ายๆกันและน่าสนใจค่ะ ได้แก่

• มันไปตางใดเหียละ…แปลว่า …มันไปทางไหนเสียแล้วล่ะ
• เซาะหาก่อบ่าป๊ะ…แปลว่า …หาแล้วไม่เจอ
• อยู่ต๋ำหมู่นี้…แปลว่า …อยู่แถวๆนี้
• บ่าอยู่ต๋ำหมู่นี้ลอ..แปลว่า..ไม่อยู่แถวๆนี้นี่
• ต๋ำหมู่ฮั้นก้า…แปลว่า ...แถวๆนั้นมั้ง
• อยู่ต๋ำหมู่…แปลว่า ...อยู่แถวๆ
• อยู่ต๋ำหมู่ฮิมฮ่องเหมืองปู้นก้า …แปลว่า ...อยู่แถวๆริมร่องน้ำนู่นละมั้ง
• เซาะผ่อละกา…แปลว่า …หาดูรึยัง
• เซาะผ่อก่อนแล่…แปลว่า …ลองหาดูก่อนสิ
• เซาะผ่อเหียก่อนละก่อยมาว่า…แปลว่า …หาดูซะก่อนแล้วค่อยมาพูด

เรียนภาษาเหนืออื่นๆเพิ่มเติมคลิก!

คลิปแปลภาษาเหนือ กะล่าง ก๋างขว่ง

ส่วนใครที่งงๆ และอยากรู้ว่าออกเสียงกันยังไงนะคะสามารถคลิกที่นี่ หรือดูจากคลิปด้านล่างนี้ได้เลยนะคะ แต่ขอบอกเอาไว้ก่อนนะคะว่า ภาษาเหนือที่เราใช้ในคลิปหรือเว็บทั้งหมดของเราจะเป็นภาษาเหนือในสำเนียงของเชียงรายค่ะ ขอให้เพื่อนๆสนุกกับการอุ้กำเมือง สวัสดีค่ะ