สวัสดีค่ะ เพื่อนๆ สอนอู้กำเมืองวันนี้จะมาสอนเรื่องของคำที่มีคำว่า จะ ผสมเข้าไปในคำเหล่านั้นด้วย ซึ่งคำเหล่านี้นะคะ จะได้ยินบ่อยมากๆ เมื่อมาเที่ยวภาคเหนือค่ะมาดูกันดีกว่า ว่าคะว่า จะ ในภาษาเหนือนั้นใช้กับคำไหน แล้วแปลว่าอะไรบ้าง ไปฟังพร้อมๆกันเลย
จะอี้ ..แปลว่า..อย่างนี้
ตัวอย่างเช่น ถ้าจะอี้เฮาไปแอ่วถ้ำหลวงน่อ ..แปลว่า..ถ้าอย่างนี้เราไปเที่ยวถ้ำหลวงนะ
จะอั้น..แปลว่า..อย่างนั้น
ตัวอย่างเช่น เปิ้นว่าจะอั้นก่อจะเอาจะอี้ เปิ้นว่าจะอี้ ก่อจะเอาจะอั้น อิดเน้อ ..แปลว่า..เขาว่าอย่างนั้นก็จะเอาอย่างนี้ เขาว่าอย่างนี้ก็จะเอาอย่างนั้น เหนื่อยหน่อยนะ
จะได..แปลว่า..อย่างไร หรือ ยังไง
ตัวอย่างเช่น ไหนจะเอาจะไดว่ามาลอ ..แปลว่า..ไหนจะเอายังไงว่ามาซิ
จะไปไป หรือ จะไปไปไป..แปลว่า..อย่าไป
ตัวอย่างเช่น จะไปไปแอ่วไก๋หนา ..แปลว่า..อย่าไปเที่ยวให้ไกลนักนะ
จะไปปาก..แปลว่า..อย่าพูด
ตัวอย่างเช่น จะไปปากนัก ลมบ่าดี ..แปลว่า..อย่าพูดมากอารมณ์เสีย
จะไปมาผ่อ..แปลว่า..อย่ามาดู
ตัวอย่างเช่น เป๋นละอ่อนต่อนแต่น จะไปมาหัดผ่อหนังโป๊นี่เน้อ..แปลว่า..เป็นเด็กเป็นเล็ก อย่ามาฝึกดูหนังโป๊นะ
จะไปมาซุ่น ..แปลว่า..อย่ามาวุ่นวาย
ตัวอย่างเช่น คนใหญ่เปิ้นเยี๊ยะก๋าน ละอ่อนจะไปมาซุ่น ..แปลว่า..ผู้ใหญ่เขาทำงาน เด็กๆอย่ามาวุ่นวาย
จะไปเยี๊ยะ..แปลว่า..อย่าทำ
ตัวอย่างเช่น บ่าหล้าเหยจะไปเยี๊ยะจะอั้น ..แปลว่า..น้องชายอย่าทำอย่างนั้นนะ
จะไปเยี๊ยะอั้นแหน่..แปลว่า..อย่าทำแบบนั้นสิ
ตัวอย่างเช่น จะไปเยี๊ยะอั้นแหน่ อยู่ดีๆลอ เปิ้นผ่อหั้นหน่ะ ..แปลว่า..อย่าทำแบบนั้นสิ อยู่ดีๆ มีคนมองอยู่นะ
จะไปฟั่ง ..แปลว่า..อย่ารีบ
ตัวอย่างเช่น ก่อยๆย่างก่อยๆเตว จะไปฟั่ง เดวผะเลิด ..แปลว่า..ค่อยก้าวค่อยๆเดิน อย่ารีบเดี๋ยวลื่นล้ม
จะไปฟั่งก่ายเปิ้นเตื่อเน้อ ..แปลว่า..อย่าเพิ่งรีบเบื่อเรานะ
ตัวอย่างเช่น เปิ้นมาหาตั๋วตึงวันตึงวัน ย้อนเปิ้นฮักตั๋วคนเดียวหนา จะไปฟั่งก่ายเปิ้นเตื่อเน้อ ..แปลว่า..ฉันมาหาเธอทุกวันทุกวันก็เพราะฉันรักเธอคนเดียวนะ อย่าเพิ่งรีบเบื่อฉันนะ
จะไปละเปิ้นหนา..แปลว่า..อย่าทิ้งฉันนะ
ตัวอย่างเช่น เปิ้นฮักตั๋วขนาด ตั๋วจะไปละเปิ้นหนา ..แปลว่า..ฉันรักเธอมาก เธออย่าทิ้งฉันนะ
จะแล่มๆ..แปลว่า..กริยากะลิ้มกะเหลี่ย
ตัวอย่างเช่น ผ่ออ้ายอินอั้นนอ แป๋งหน้าจะแล่มๆมาหั้นแหมละ ก่ายแต้ ..แปลว่า.. ดูพี่อินสิ ทำท่ากะลิ้มกะเหลี่ยมาอีกละ เบื่อจริงๆ
จ๊ะโล๊ะโอ๊ะ..แปลว่า..คะมำ หัวทิ่ม หรือทำท่าเหมือนจะล้ม
ตัวอย่างเช่น น้องแอน ปี่หันวันหั้นอ้ายอินเปิ้นเมาเหล้า นั่งอยู่บนห้าน หว้ายกำเดวบ่าดาย จ๊ะโล๊โอะลงหั้นน่ะ เป็นหยังนักก่อน่ะ ..แปลว่า..น้องแอน พี่เห็นวันนั้นพี่อินแกเมาเหล้า นั่งอยู่บนแคร่ เหลียวหน้ามาแป๊บเดวหัวทิ่มลงตรงนั้นเลย แกเป็นยังไงบ้าง
จ๋ะหละจ๋ะกวะ..แปลว่า..สัปดน หรือ กระโชกโฮกฮาก
ตัวอย่างเช่น น้องตึงบ่าชอบคนจ๋ะหละจ๋ะกวะจะอี้ น้องว่าอ้ายขะใจ๋ปิ๊กบ้านไปเหียเต๊อะ ..แปลว่า.. น้องไม่ชอบคนสัปดนแบบนี้ น้องว่าพี่รีบกลับบ้านไปซะเถอะ
คลิปภาษาเหนือ จะอั้น,จะอี้
และทั้งหมดนี้นะคะ ก็เป็นคำภาษาเหนือที่เมื่อเอาคำว่าจะ ไปใส่ ก็จะได้ความหมายออกมา ซึ่งถ้ามาหัดฟังใหม่ๆก็คงจะงงกันไม่น้อยเลยทีเดียวค่ะ ส่วนใหญ่คำบางคำก็หายไปบ้างแล้ว เพราะคนรุ่นใหม่ไม่ใช้กัน คนที่จะพุดบ่อยๆก็จะเป็นคนรุ่นเก่าๆค่ะ แต่ที่แอดเอามาบอกได้นี่ ต้องค้นเยอะเหมือนกันนะ ใครอยากฟังสำเนียง ดูได้ที่คลิปนี้ค่ะ สำเนียงที่เราใช้กับคลิปทุกคลิปจะเป็นสำเนียงของเชียงรายค่ะ
